فهرست مطالب
- همبستگی در فارکس چیست؟
- ضریب همبستگی چیست؟
- جدول همبستگی (کورولیشن) جفت ارزها در فارکس
- استراتژی پوشش ریسک با همبستگی فارکس
- معنی جفت‌ارزهای غیرهمبسته در فارکس چیست؟
- سیستم معاملاتی براساس همبستگی فارکس
- همبستگی کالا و ارز
همبستگی (کورولیشن) در فارکس چیست؟
همبستگی، ترجمه شده کلمه لاتین Correlation و در فارکس به معنای ارتباط رفتار حرکتی بین دو جفت‌ارز است. همبستگی مثبت زمانی اتفاق می‌افتد که دو جفت ارز در یک جهت حرکت کنند، همبستگی منفی زمانی رخ می‌دهد که آنها در جهت مخالف حرکت کنند، اگر جفت‌ها به طور تصادفی و بدون ارتباط قابل‌تشخیص حرکت کنند همبستگی وجود ندارد. همبستگی منفی را همچنین می‌توان همبستگی معکوس نامید.
درک همبستگی ارز برای معامله‌گران مهم است؛ زیرا می‌تواند تأثیر مستقیمی بر تصمیمات معامله‌گران بگذارد، و جهت تایید گرفتن و سنجش اعتبار یک موقعیت معاملاتی می‌توان از این اطلاعات استفاده کرد.
به‌عنوان‌مثال، فرض کنید یک معامله‌گر دو جفت‌ارز مختلف با همبستگی منفی خریداری می‌کند. سود حاصل از یکی ممکن است با ضرر دیگری جبران شود که اغلب به‌عنوان یک استراتژی پوشش ریسک استفاده می‌شود. در همین حال، خرید دو جفت همبسته ممکن است ریسک و پتانسیل سود را دوبرابر کند، زیرا هر دو معامله منجر به ضرر یا سود می‌شود.
ضریب همبستگی چیست؟
ضریب همبستگی بیانگر قدرت یا ضعف همبستگی بین دو جفت‌ارز فارکس است. ضرایب همبستگی به‌صورت عددی بیان می‌شوند و می‌توانند از -۱۰۰ تا ۱۰۰ یا -۱ تا ۱ متغیر باشند.
هر عددی در محدوده منفی -۱۰۰ به این معنی است که جفت‌ها تقریباً یکسان اما در جهت مخالف حرکت می‌کنند، درحالی‌که هر چه به عدد ۱۰۰ نزدیکتر باشد، به این معنی است که جفت‌ها تقریباً در جهت یکسان حرکت می‌کنند. همبستگی فقط به جهت حرکت دو جفت ارز نگاه می‌کند و نه بزرگی یا شدت حرکت نوسانات آنها. به‌عنوان‌مثال، یک جفت ممکن است ۱۰۰ پیپ بالا برود درحالی‌که دیگری ۷۰ پیپ پایین بیاید. هر دو جفت ممکن است همبستگی معکوس بسیار بالایی داشته باشند، حتی اگر اندازه حرکت و شدت تغییرات قیمت متفاوت باشد.
اگر عدد کمتر از -۷۰ و یا بالاتر از ۷۰ باشد، همبستگی قوی در نظر گرفته می‌شود، زیرا حرکات یکی از آنها تا حد زیادی در حرکات دیگری منعکس می‌شود. از سوی دیگر، خوانش‌های بین -۷۰ و ۷۰ به این معنی است که جفت‌ها همبستگی کمتری دارند. ضرایب همبستگی نزدیک به صفر، نشان دهنده رابطه غیر قابل‌تشخیص یا عدم رابطه را نشان می‌دهد. نحوه محاسبه این همبستگی که توسط نرم افزار صورت می‌گیرد از رابطه زیر حاصل می‌شود:
درحالی‌که این فرمول پیچیده به نظر می‌رسد، مفهوم کلی این است که داده‌هایی را از دو جفت x و y می‌گیرد و سپس آنها را با میانگین قرائت‌ها در این جفت‌ها مقایسه می‌کند. قسمت بالای معادله کوواریانس و قسمت پایین انحراف معیار است.
جدول همبستگی (کورولیشن) جفت ارزها
جدول زیر همبستگی بین برخی از پر‌معامله‌ترین جفت‌ارزهای دنیا را نشان می‌دهد. شما می‌توانید هر ارز را در محور y با محور x مقایسه کنید تا ببینید آنها چگونه با هم همبستگی دارند. به‌عنوان‌مثال، همبستگی بین EUR/USD و GBP/USD طی هفته اول ماه می 2024 برابر با 90 درصد است که بسیار بالا به حساب می‌آید.
رنگ قرمز در جدول زیر به معنای همبستگی منفی و رنگ سبز به معنی همبستگی مثبت است.
اگرچه جفت‌ها همیشه دقیقاً در یک‌جهت حرکت نمی‌کنند، اما عمدتاً با هم حرکت می‌کنند. در مقایسه، GBP/USD و EUR/GBP همبستگی منفی قوی در -61 درصد دارند، به این معنی که آنها عمدتاً در جهت مخالف حرکت می‌کنند.
اهمیت پایش همبستگی ارزها برای معامله‌گران فارکس اهمیت ویژه‌ای دارد. به‌عنوان‌مثال، یک معامله‌گر ممکن است ناخواسته GBP/USD را بخرد و EUR/GBP را بفروشد و فکر کند که دو پوزیشن مجزا دارد. بااین‌حال، ازآنجایی‌که این جفت‌ها همبستگی منفی قوی دارند، در جهت‌های مخالف حرکت می‌کنند؛ بنابراین، معامله‌گر به‌احتمال زیاد در هر دو معامله برنده یا بازنده خواهد شد، زیرا معامله‌گر در انتخاب معاملات مستقل عمل نکرده است.
جفت‌ارزها زمانی که مستقل از یکدیگر حرکت می‌کنند، غیرهمبسته در نظر گرفته می‌شوند. این اتفاق می‌تواند زمانی رخ دهد که ارزهای دخیل در هر جفت، متفاوت باشند یا اقتصادهای مرتبط با این ارزها، مجزا از هم باشند.
برای مثال، هر دوی EUR/USD و GBP/USD شامل دلار آمریکا هستند و اروپا و بریتانیا از نظر جغرافیایی و اقتصادی به هم نزدیک هستند؛ بنابراین، این دو جفت تمایل دارند با هم و در یک‌جهت حرکت کنند، اگرچه، این موضوع همیشه صادق نیست. در همین حال، EUR/JPY و AUD/USD هیچ ارز مشابهی ندارند. در واقع، اروپا، ژاپن، استرالیا و ایالات متحده همگی اقتصادهای متمایز و مستقلی دارند؛ بنابراین، همبستگی بین این جفت‌ها کمتر است.
این احتمال وجود دارد که جفت ارزها به همبستگی قوی قبلی خود بازنگردند و این همبستگی حداقل در بازه‌های زمانی خاصی تغییر کند. و لذا معامله‌گر باید آمادگی پذیرش تغییرات در درصد همبستگی‌ها را داشته باشد.
سه هدف اصلی استفاده از همبستگی در معاملات
معاکله‌گران با تجربه می‌توانند استراتژی‌های متفاوتی را بر اساس همبستگی (کورولیشن) برای خو شخصی سازی و استفاده کنند. اما به طور کلی بسیاری از آنها از همبستگی (کورولیشن) برای درک سه عامل ذکر شده در زیربکار می‌گیرند:
1- کاهش ریسک
همبستگی به معامله‌گران اجازه می‌دهد تا با انجام معامله دوم که در جهت مخالف با معامله اول حرکت می‌کند، ریسک موقعیت‌های خود را پوشش دهند (هج کنند). زمانی که سودهای یک جفت با ضررهای جفت دیگر جبران شود، یا برعکس، به آن هج کردن یا پوشش ریسک می‌گویند. این کار ممکن است برای معامله‌گری مفید باشد که نمی‌خواهد از یک موقعیت خارج شود، و انتظار دارد تا بتواند در حرکات آتی بازار هر دو معامله را درسود ببندد یا یکی را در سود بزرگ و دیگری را در برگشت‌های آتی بازار با زیان کوچک خارج شود.
برای مثال، EUR/USD و AUD/USD در جدول بالا همبستگی مثبت قوی 79 درصدی دارند. خرید EUR/USD و فروش AUD/USD یک پوشش جزئی ایجاد می‌کند. این پوشش ریسک جزئی است؛ زیرا همبستگی 79 درصد است و همبستگی فقط جهت حرکت قیمت را در نظر می‌گیرد، نه بزرگی آن را.
در مورد GBP/USD و EUR/GBP، همبستگی منفی وجود دارد؛ بنابراین، خرید یا فروش هر دو یک پوشش ایجاد می‌کند. خرید GBP/USD در صورت افزایش GBP/USD سود به همراه خواهد داشت، اما این سودها با کاهش پوزیشن خرید EUR/GBP به دلیل همبستگی منفی جبران خواهد شد.
2- تأیید سطوح کلیدی حمایت و مقاومت
همبستگی می‌تواند به تأیید سطوح کلیدی حمایت و مقاومت در نمودار قیمت جفت‌ارز خاص کمک کند. به‌عنوان‌مثال، اگر EUR/USD در حال افزایش باشد، اما GBP/USD (که همبستگی مثبتی با EUR/USD دارد) در حال کاهش باشد، ممکن است این نشان‌دهنده سطح مقاومت بالقوه برای EUR/USD باشد. ونشان از آن باشد که EUR/USD توان عبور از مقاومت پیش رو را ندارد و بازار به طور موقتی دچار هیجان در خرید است.
3- شناسایی فرصت‌های معاملاتی
همبستگی می‌تواند به شما کمک کند تا فرصت‌های معاملاتی جدیدی را کشف کنید. برای مثال، اگر EUR/USD و GBP/USD همبستگی قوی داشته باشند، اما EUR/USD ناگهان به طور قابل‌توجهی افزایش یابد، ممکن است GBP/USD نیز به‌زودی دنبال کند. در این شرایط، می‌توانید با خرید GBP/USD از این حرکت احتمالی سود ببرید.
سیستم معاملاتی بر اساس همبستگی فارکس
در این مقاله به توضیح همبستگی ارزها پرداخته شد، اما بیایید استفاده از همبستگی ارزها را در یک سیستم معاملاتی تشریح کنیم.
نمودار زیر یورو/دلار آمریکا (شمعی) را با پوند/دلار آمریکا (خطی) مقایسه می‌کند. این جفت‌ها معمولاً با هم حرکت می‌کنند، اما در این مثال در بازره زمانی مشخص شده، در جهت مخالف حرکت کردند. این موقعیت، یک معامله بازگشت به میانگین است و باعث شده است که این دوجفت ارز برای یک بازه زمانی همبستگی خود را معکوس کنند.
در مثالی دیگر می‌دانیم که اگر همبستگی کاملاً منفی‌بین USD/CAD و AUD/USD وجود داشته باشد، داشتن یک پوزیشن خرید بر روی هر دو جفت، آنها را به طور مؤثر خنثی می‌کند، زیرا فرض بر این است که جفت‌ها در جهت مخالف حرکت می‌کنند. اما اگر همبستگی کاملاً مثبت باشد، پوزیشن‌های خرید جداگانه روی جفت‌های مختلف ممکن است به افزایش سود شما کمک کند – یا اگر پیش‌بینی‌های شما نادرست باشد، می‌تواند باعث افزایش ضرر شما شود.
معامله‌گران به طور معمول برای ایجاد تنوع در سبد معاملاتی خود در عین حفظ جهت کلی (بالا یا پایین‌رفتن) روی جفت‌ارزهای همبسته پوزیشن می‌گیرند. این کار می‌تواند برای محافظت از آنها در برابر ریسک حرکت یک جفت‌ارز خاص بر خلاف جهت پیش‌بینی‌شان مفید باشد، زیرا در صورت وقوع چنین اتفاقی، همچنان فرصت کسب سود از جفت‌ارز دیگر را خواهند داشت. لازم به ذکر است که جفت‌ارزهای کاملاً همبسته بسیار نادر هستند و در معاملات بازارهای مالی همیشه درجه‌ای از عدم قطعیت وجود دارد.
شما همچنین می‌توانید برای پوشش ریسک معاملات خود، از همبستگی جفت‌ارزهای فارکس استفاده کنید. برای مثال، می‌توانید برای پوشش ریسک احتمالی ضرر در یک پوزیشن خرید EUR/USD آمریکا، یک پوزیشن خرید در USD/CHF باز کنید. دلیل این امر این است که این دو جفت‌ارز از نظر تاریخی همبستگی منفی قوی دارند.
فرض کنید یک معامله با حجم 1 لات بر روی جفت ارز EUR/USD، انجام داده‌اید و از طرف دیگر برای پوشش ریسک یک معامله با حجم 0.85 لات بر روی جفت ارز USD/CHF باز کرده‌اید. و پس از آن هر دو جفت به اندازه 10 پیپ حرکت می‌کنند. EUR/USD با ۱۰ پیپ کاهش منجر به ضرر ۱۰۰ دلاری می‌شود، اما باتوجه‌به همبستگی منفی، USD/CHF با افزایش ۱۰ پیپ، سود ۸۵ دلاری را به همراه خواهد داشت.
در حالیه همچنان با احتساب کل معاملات ۱۵ دلار ضرر وجود دارد، سود ۸۵ دلاری از پوزیشن USD/CHF باعث شد تا ضرر کل به ۱۰۰ دلار (که اگر فقط معامله EUR/USD را انجام داده بودید رخ می‌داد) نرسد.
نمونه معاملاتی بر اساس همبستگی EUR/USD و GBP/USD
یورو/دلار آمریکا (EUR/USD) و پوند/دلار آمریکا (GBP/USD) جفت‌ارزهای فارکس با همبستگی مثبت هستند، به این معنی که افزایش یا کاهش یکی از آنها اغلب با افزایش یا کاهش مشابه در دیگری همراه است. دلیل این همبستگی، رابطه نزدیک‌بین دلار آمریکا، یورو و پوند است – زیرا این سه ارز به دلیل روابط اقتصادی قوی بین اقتصادهای مربوطه به هم گره‌خورده‌اند.
همان‌طور که قبلاً گفته شد، یورو/دلار آمریکا (EUR/USD) و پوند/دلار آمریکا (GBP/USD) جفت‌ارزهایی با همبستگی مثبت هستند. به‌عنوان‌مثال برای درک همبستگی مثبت بین این دو جفت‌ارز، می‌توانید دو پوزیشن خرید هم‌زمان روی EUR/USD و GBP/USD باز کنید. اگر در حال حاضر همبستگی در بازار وجود داشته باشد و قیمت این دو جفت‌ارز افزایش یابد، به طور بالقوه می‌توانید سود خود را افزایش دهید.
به همین ترتیب، اگر فکر می‌کنید قیمت یکی از این جفت‌ارزها قرار است کاهش یابد، می‌توانید دو پوزیشن فروش (Short) روی این جفت‌ارزها باز کنید. درصورتی‌که همبستگی مثبت در آن زمان قوی باشد، انتظار می‌رود قیمت جفت‌ارز دیگر نیز همراه با آن کاهش یابد.
همبستگی کالا و ارز
همان‌طور که گفته شد، ارزش برخی از ارزها نه‌تنها باارزش سایر ارزها، بلکه با قیمت کالاها نیز همبستگی دارد. این امر به‌ویژه درصورتی‌که کشوری صادرکننده خالص کالای خاصی مانند نفت خام یا طلا باشد، صادق است.
ریسک معاملات کالا و ارزها می‌تواند تا میزانی توسط یکدیگر پوشش داده شوند، یک کالا ممکن است به لحاظ درصد بسیار بیشتر از یک ارز نوسان داشته باشد، بنابراین سود یا زیان در یک کالا ممکن است به طور کامل توسط دیگری جبران نشود چرا که دامنه نوسان کالاها عمدتا از جفت ارزها بزرگ‌تر است.
کالاها یا مواد خام نیز علاوه بر همبستگی با یکدیگر، با ارزها نیز همبستگی دارند. در جدول بالا، داده‌ها نشان می‌دهند که در این بازه زمانی، طلا (XAU/USD) همبستگی کمی با سایر ارزهای اصلی داشته است. بااین‌حال، این جدول نشان می‌دهد که طلا با نقره (XAG/USD) همبستگی مثبت قوی دارد. برای کسی که طلا معامله می‌کند و در سایر جفت‌های ارزی موقعیت دارد، این نوع تجزیه‌وتحلیل مهم است.
دلار کانادا و نفت خام
قیمت دلار کانادا اغلب با قیمت نفت همبستگی مثبت دارد. به طور معمول، افزایش قیمت نفت منجر به افزایش ارزش دلار کانادا در بازار فارکس خواهد شد. این موضوع اغلب در حرکات جفت‌ارز USD/CAD منعکس می‌شود.
همان‌طور که گفته شد، با افزایش قیمت دلار آمریکا، قیمت نفت تمایل به کاهش دارد. این به این معنی است که افزایش قیمت نفت معمولاً باعث کاهش ارزش دلار آمریکا می‌شود. در نتیجه، معامله‌گران می‌توانند از این اطلاعات برای گرفتن پوزیشن خرید روی دلار کانادا – مانند جفت‌ارز CAD/JPY – در زمان افزایش قیمت نفت، یا گرفتن پوزیشن فروش روی دلار آمریکا – مانند جفت‌ارز USD/CAD – در زمان مشابه استفاده کنند.
دلار استرالیا و طلا
قیمت طلا اغلب با قیمت دلار استرالیا، به‌ویژه در جفت‌ارز AUD/USD، همبستگی مثبت دارد. از آنجایی که استرالیا صادرکننده خالص طلا است، زمانی که قیمت طلا افزایش می‌یابد، قیمت AUD/USD نیز افزایش می‌یابد؛ و زمانی که قیمت طلا کاهش می‌یابد، AUD/USD نیز کاهش می‌یابد.
در صورت افزایش قیمت AUD/USD، برای خرید یک دلار استرالیا باید دلار آمریکا بیشتری بفروشید – این بدان معنی است که دلار استرالیا نسبت به دلار آمریکا در حال تقویت است.
مشابه همبستگی بین دلار کانادا و نفت خام، ارزش دلار استرالیا و طلا معمولاً همبستگی مثبت دارند و قیمت دلار آمریکا معمولاً با هر دو همبستگی منفی دارد.
دلار استرالیا به‌عنوان یک ارز کالایی شناخته می‌شود؛ زیرا ارزش آن ارتباط نزدیکی باارزش صادرات کالاهای استرالیا مانند مس، زغال‌سنگ، محصولات کشاورزی و طلا دارد. ارزش این صادرات نیز اغلب باارزش دلار استرالیا همبستگی دارد، اما طلا به‌طورقطع قوی‌ترین همبستگی مثبت را با دلار استرالیا دارد.
ین (JPY) سومین ارز پر معامله در جهان است و ارزش آن اغلب همسو با قیمت طلا حرکت می‌کند. یکی از دلایل این امر این است که ین در کنار دلار آمریکا، یورو و پوند انگلیس، یکی از ارزهای ذخیره جهان به شمار می‌رود.
همچنین بسیاری بر این باورند که ین مانند طلا یک ارز پناهگاه امن است. به همین دلیل، سرمایه‌گذاران در زمان عدم اطمینان اقتصادی یا زمانی که بازارها با رشد کند مواجه هستند، اغلب پول خود را به ین یا طلا منتقل می‌کنند. این موضوع اغلب به این معنی است که درحالی‌که قیمت یک واحد ین و یک واحد طلا ممکن است کاملاً متفاوت باشد، اما روند کلی بالا و پایین‌رفتن این دو دارایی تمایل دارند که همدیگر را دنبال کنند.
برخی از تحلیلگران بازار، دلیل همبستگی بین ارزش ین و طلا را شباهت نرخ بهره واقعی این دو دارایی می‌دانند. نرخ بهره واقعی، نرخی است که یک فعال بازار پس از درنظرگرفتن تورم، بدست خواهد آورد.
جمع‌بندی:
توضیح داده شد که چگونه جفت‌ارزها تمایل دارند با هم یا در جهت مخالف حرکت کنند. درک این روابط برای معامله‌گران بسیار مهم است؛ زیرا بر هر دو ریسک و سود بالقوه تأثیر می‌گذارد. معامله‌گران با تنوع بخشیدن استراتژیک سبد خود با جفت‌ارزهای همبستگی منفی، می‌توانند ریسک ناشی از نوسانات یک ارز را کاهش دهند. علاوه بر این، شناسایی همبستگی به شناسایی فرصت‌های معاملاتی بالقوه بر اساس حرکات پیش‌بینی‌شده کمک می‌کند. در نهایت، این دانش به معامله‌گران این امکان را می‌دهد تا استراتژی‌های خود را بهبود بخشند و از هر دو حرکت همسو و مخالف ارزها بهره‌مند شوند. مهم است به‌خاطر داشته باشید که همبستگی می‌تواند تغییر کند و هیچ تضمینی برای تحقق حرکات پیش‌بینی‌شده وجود ندارد.